Simone Martini, Pietro Lorenzetti · Apr 6, 10:47 AM by Ad van den Ende
Simone Martini
Zijn eerste bekende werk is een groot fresco met Madonna en kind. (1315). In de jaren ’20 maakte hij een serie van tien werken over het leven van de heilige Martinus van Tours. Als zijn beste werk wordt vaak genoemd het altaarstuk met de annunciatie.
Aan het hof van de paus in Avignon ontmoette hij in 1340 de dichter en humanist Petrarca, die vol lof was over zijn werk. Er s grote overeenkomst tussen de amoureuze beelden van Petrarca’s poëzie en de lyrische tederheid van Simone’s schilderkunst.
Simone Martini zou voor Petrarca een portret hebben geschilderd van zijn muze Laura.
Simone’s verblijf in Avignon maakte de overdracht van de Siënese schilderkunst naar noordelijke gebieden mogelijk. Mede door zijn aanwezigheid wordt het Pauselijk Hof in Avignon een van de belangrijkste gotische centra in Europa.
Het meeste van zijn werk is religieus. Hij schilderde echter ook een van de eerste niet-religieuze werken in Italië: een portret van een Siënese legrleider te paard (1328).
Simone Martini stierf in dienst van het pauselijk hof in 1344 in Avignon. Na zijn dood zou zijn zwager Lippo Memmi een gedeelte van zijn werken hebben voltooid.
Stijl
Simone Martini was heel origineel. Hij was invloedrijk in de Sienese kunstwereld. Hij heeft in veel van zijn werken elementen van werken van Duccio, Giotto en Franse kunst gebruikt. Hij gebruikte veel technieken voor dieptewerkong die ontwikkeld waren door de Sienese schilder Duccio di Buoninsegna, de belangrijkste schilder in Siena van zijn tijd. Men denkt dat Simone Martini een leerling van Duccio was, omdat zijn werk duidelijk door hem geïnspireerd was. Daarnaast haalde hij inspiratie uit werken van beeldhouwers als Giovanni Pisano.
Hij gebruikte een fijne contourlijn, vriendelijke expressies en een heldere uitstraling. Simone Martini’s werk kan worden geplaatst in de periode van de vroege renaissance, na de eerste innovaties van Giotto. Hij was een belangrijke persoon in de ontwikkeling van de vroege Italiaanse schilderkunst en beïnvloedde de ontwikkeling van de Internationale Gotische stijl. Zijn stijl wordt getypeerd door zachte, gestileerde, decoratieve eigenschappen, kromming van lijn, en hoofse elegantie.” (Wikipedia, ingekort)
Madonna en kind
ca. 1308 – 1310
Dit was het vroegst bekende schilderij van Simone Martini
Maesta
1317
Deze Maesta toont aan dat Simone Martini hier al beschikt over een volledig gevormde artistieke peroonlijkheid. Dit werk geeft het begin aan van zijn rol op het kunstpodium van Siëna. Hij bewerkt de Maesta van Duccio in gotische stijl. Het verbeeldt de troon van Maria onder een tentdoek dat door heiligen hoog wordt gehouden. Daarop zien we in zwart-wit de wapens van Siëna geborduurd.
Annunciatie (detail)
Annunciatie (detail)
“De schittering van het goud omgeeft de aristocratische, bijna onwerkelijke silhouetten van de twee hoofdpersonen, terwijl de vaas met lelies in het midden de scène een realistisch tintje geeft. De dynamische verhouding van gebaren en gevoelens tussen de heftige Gabriël en de ontstelde Maria wordt uitgedrukt in een grafische taal van abstracte, bijna abstracte perfectie.” (Zuffi)
Een kardinaal, die aanhanger was van de Anjou-partiij in Italië, bestelde bij Simone Martini een serie van tien fresco’s over het leven van de heilige Martinus van Tours. Deze serie begint met een fresco over Martinus, die als Romeinse soldaat de helft vn zijn mantel aan een bedelaar geeft.
Als soldaat werd hij tot ridder geslagen. Deze muzikanten maken deel uit van het fresco dat deze gebeurtenis weergeeft. Zij gaan helemaal op in hun muziek, vooral de zangers.
Begrafenis van de heilige Martinus
De condottière Guidoriccio da Fogliano rijdt van Siëna (rechts) naar de belegerde stad Montemassi (links). Hij is niet in gevechtscostuum, maar is op zijn fraaist uitgedost. Het is meer een standbeeld tegen de achtergrond van het landschap. Condottières eisten vaak een standbeeld van de stad waarvoor ze vochten.
In de veertiende eeuw was het verschijsel condottière voortgekomen uit de huurlingenlegers. Zij vormden een ware plaag. Men prees zich gelukkig als men in een stad ‘met goed bewind’ leefde.
In deze twee kleine panelen laat Simone Martini een heel andere kant van zijn kunst zien. Ze waren bedoeld voor particuliere devotie en vroegen dus een andere benadering dan de fresco’s.
Een grote menigte dringt zich door de stadspoort in de richting die door de armen van het kruis wordt aangegeven. Sprak Jezus hier de woorden: “Dochters van Jeruzalem, weent niet om mij maar weent om uzelf en om uw kinderen. Want als men zo met het groene hout handelt, wat zal er dan met het dorre gebeurem?”
Jezus draait zich om naar Maria. Zij heft haar armen op, alsof zij wil helpen om het kruis te dragen. Tegelijkertijd is dat ook een gebaar van wanhoop. Verder naar achteren steekt ook de vrouw met de rode vlechten, Maria van Magdala, haar armen wanhopig in de lucht.
Simone Martini wijkt hier sterk af van wat er toen gebruikelijk was.
De steile ladder vormt de hoofddiagonaal van de compositie. Maria wil haar zoon aanraken, Johannes probeert haar tegen te houden. Alle mensen links keren zich in de richting van Jezus.
Dat doen ook de mensen rechts. Tussen hen in bevindt zich Maria van Magdala. Zij steekt haar armen in wanhoop uit.
Met hun mooie kleurgradaties en delicate uitvoering zijn deze twee panelen toch ook een plezier voor het oog. Dat zal wel de wens van de opdrachtgever zijn geweest.
Pietro Lorenzetti
Pietro Lorenzetti ( ca. 1280 – 1348) was actief tussen 1306 en 1345. Samen met zijn jongere broer Ambrogio introduceerde hij het naturalisme in de Siënese kunst. Zij waren voorlopers van de Renaissance.
Pietro Lorenzetti werd beïnvloed door Giotto, en werkte samen met Simone Martini in Assisi.
Een van zijn laatste werken is de Geboorte van de Maagd (1342).
Zijn meesterwerk bestaat uit een reeks grote panelen over de Kruisiging , Kruisafneming en Graflegging . In deze werken voert hij grootse figuren op die emotioneel op elkaar reageren. Dit betekende een breuk met zijn vroegere Icoonkunst, vlakke uitbeeldingen van figuren zonder veel interactie. In dit schilderij en in andere werken van de kerk is de invloed merkbaar van Giotto’s verhalende fresco’s. (Wikipedia, ingekort)
Geboorte van Maria
Hier wijdt Pietro Lorenzetti zich aan de weergave van het dagelijks leven. We zien twee kamers. In de kamer links wordt aan Joachim verteld dat hij vader is geworden. Het bedgordijn in de kamer rechts is opzij geschoven, zodat we Anna, volgens de legende de moeder van Maria, zien. Maria zelf gaat in bad.
De gevoelens van de personages worden heel levensecht weergegeven.
Intocht van Christus in Jeruzalem
Dit is een fresco dat beschouwd kan worden als een Siënees antwoord op het werk van de Florentijn Giotto.
De gezichten en bewegingen van de personages doen denken aan net werk van Duccio.
De figuren zijn geplaatst tegen een achtergrond van zeer complexe architectuur.
Dit is een goed voorbeeld van een veelluik (polyptiek) in de dertiende eeuw. Maria en kind bevinden zich in het centrum. In de verschillende registers zien we schaalverkleining van de personages.
In de jaren 1320 – 30 werd Pietro’s steil steeds eenvoudiger. Dit bereikt in de graflegging een hoogtepunt. Hier geeft de plaatsing van de figuren het geheel diepte.
Op dit artikel kan niet gereageerd worden.
Ambrogio Lorenzetti. Altichiero Pietro Cavallini, Duccio di Buoninsegna