Go to content Go to navigation Go to search

Byzantijnse kunst · Mar 21, 11:58 AM by Ad van den Ende

De kunst van het Byzantijnse Rijk ( 4e tot de 13e eeuw) stond in dienst van het geloof. 
In de ruim duizend jaar dat deze kunstvorm zich ontwikkelde laat het een samensmelting zien van Oud-Griekse en Romeinse kunst gecombineerd met oosterse invloeden.

Maria en kind

De Byzantijnse kunst stond in dienst van het geloof en werd veel toegepast in de vroegchristelijke kerken met het aanbrengen van religieuze mozaïeken en later fresco’s en iconen. Kunstenaars beeldden vooral vertellingen af uit het leven van Jezus.
De werken zijn in hoge mate symmetrisch en symbolisch en lijken statisch. 
Kenmerkend voor de Byzantijnse kunst is een strakke compositie en frontaliteit.

Iconen

Een religieuze icoon is een afbeelding van Christus, van Maria, van andere heiligen of hoogfeesten.
Religieuze iconen behoren tot de oosters-orthodoxe, de oriëntaals-orthodoxe en oosters-katholieke kerken en zijn onlosmakelijk verbonden met het kerkelijke en spirituele leven van deze kerken en hun gelovigen.
Iconen zijn geschilderd op een houten paneel. Bij het schilderen dient rekening gehouden te worden met bepaalde regels. Deze regels hebben de bedoeling voor zuiverheid en uniformiteit te zorgen en niet af te wijken van de leerstellingen van de Kerk.
Het schilderen van iconen is binnen de oosters-orthodoxe kerk een werk waarvoor Gods zegen gevraagd wordt; het gaat in de regel gepaard met gebed en vasten. Een icoon wordt meestal niet gesigneerd, omdat men er van uitgaat dat het Gods hand is die het schilderen begeleidde; de Grieken signeren hun iconen wel. (Gedeeltelijk van Wikipedia)

Engel met gouden haar
(12e eeuw), een meesterwerk van de Novgorod-school, Rusland.

Dit is een van de beroemdste Russische iconen. “In de tiende en elfde eeuw breidde het christendom zich vanuit Constantinopel uit naar het Noorden. Het Slavische deel van Rusland maakte kennis met de Byzantijnse kunst. Dit leidde tot een nieuwe benadering van de iconografie.” (Mary Cooch)
Het icoon dient om de mens tot vrome overpeinzing te brengen. Het juweel in haar/zijn haar geeft aan dat zij/hij tot de orde van aartsengelen behoort. “Met grote gestileerde ogen kijkt de engel langs ons heen als naar een onuitsprekelijk mysterie.” (Mary Cooch)

Maria en kind
Byzantijnse icoon (12e eeuw). Ook deze icoon is een van de meest vereerde iconen in Rusland.

Boris en Gleb
Zij waren de eerste Russische heiligen. Vroeg 14e-eeuwse icoon van de school van Moskou.

Vergadering van de aartsengelen Michaël en Gabriël; zij houden samen een schild vast waarop Christus zegenend is afgebeeld. Onderaan zijn cherubijnen en serafijnen afgebeeld. (Russische icoon, 19e eeuw)

Ravenna

De Byzantijnse kunst oefende veel invloed uit in Italië. Dat zien we in de vele mozaïeken in verschillende kerken in Ravenna.

Apsis S.Apollinare in Classe

Priester met model mortuarium

Christus met vier engelen

Keizer Justinianus met bisschop Maximianus en dienaren

Vijf dienaressen

Maria met kind

Keizerin Theodora

Keizer Justinianus

Bischop Maximianus

Drie pelgrims die eten ontvangen

Hofdame

Op dit artikel kan niet gereageerd worden.