Rosso Fiorentino en Jacopo Pontormo · Apr 26, 04:15 PM by Ad van den Ende
Rosso Fiorentino
Zijn naam Rosso Fiorentino (Rode Florentijn) is een bijnaam die hij kreeg vanwege zijn rode haar.
Hij was een van de hoofdpersonen van het vroege Maniërisme in Florence. Zijn opleiding volgde hij bij Andrea del Sarto.
Hemelvaart van Maria (1513 – 17)
Dit schilderij demonstreert het polemische karakter van Rosso. Zijn personages hebben “wrede en wanhopige voorkomens” zegt Vasari.
In de eerste werken van Rosso Fiorentino, waaronder De tenhemelopneming van Maria (te zien in de Sant’Annunziata, Florence) kan men nog duidelijk de invloeden van Jacopo da Pontormo en Andrea del Sarto zien.
In 1521 schilderde hij zijn meesterwerk: de grote Kruisafneming.
Kruisafneming
1521. Olie op hout
Kruisafneming (detail 1)
Kruisafneming (detail 2)
Rosso Fiorentimo ging heel anders te werk dan Leonardo da Vinci en Rafaël. Er is weinig verband tussen de armen en benen en de lichamen waar ze bij horen; gewaden hebben structureel weinig te maken met de figuren die er in gehuld gaan. De krachtige penseelvoering op het gladde houten oppervlak heeft wel een hoge kwaliteit. Hij paste de verf heel dun en vloeiend toe, anders dan zijn Venetiaanse tijdgenoten, die dikke lagen verf gebruikten.
De in Florence geboren schilder vertrok in 1523 naar Rome.
Mozes verdedigt de dochter van Jetro (circa 1523)
Jetro is een figuur uit de (Hebreeuwse) Bijbel. Hij was een Midjanietische priester. De zeven dochters van Jetro, waaronder Zippora, de latere vrouw van Mozes, werden op een dag aangevallen terwijl ze de drinkbakken van het vee wilden verversen. Een paar herders wilden hen verjagen. Maar dan komt Mozes redding brengen; hij valt de herders aan. Nadien helpt hij de meisjes nog met het verversen van het water.
Fiorentino gebruikte zachte kleuren in zijn schilderij. Verticalen zijn moeilijker te vinden, waardoor het schilderij niet zo evenwichtig is wat normaal wel zo was in de renaissance. (Wikipedia)
In tegenstelling tot wat gebruikelijk is schildert Rosse Fiorentino Jozef even jeugdig als Maria. De jonge vrouw achter Maria en de jongeman achter Jozef kijken teleurgesteld toe.
Rosso verliet Rome na de verschrikkelijke plundering door de troepen van Karel V in 1527 en trok daarna door verschillende steden om te schilderen. Uiteindelijk belandde hij in Frankrijk waar hij in 1532 de hofschilder werd van de koning van Frankrijk, Frans I.
Rosso stond aan de wieg van de maniëristische stroming in Fontainebleau. Deze stroming wordt algemeen de School van Fontainebleau genoemd. Maar daarnaast beïnvloedde hij ook andere artistieke stromingen zowel in Frankrijk als in Italië.
Jacopo Pontormo (1495 – 1557)
Pontormo was een geniale maar zeer onevenwichtige kunstenaar. Hij was de hoofdpersoon in de wending van de Florentijnse Hoogrenaissance naar het Maniërisme. Hij was een van de oorspronkelijkste schilders van de Renaissance.
“Pontormo biedt de moderne toeschouwer een uiterst persoonlijke, excentrieke, maar toch subtiele kunst gebaseerd op kundig tekenwerk, de gecultiveerde gevoeligheid van een uniek kolorist en een fantasierijk gevoel voor vorm.” (Beck)
Visitatie (1514 -16)
Jacopo werd beïnvloed door Rafaël. Ook diens ‘School van Athene” speelt zich af op een verhoging.
De school van Athene
Dit Fresco geeft de ontmoeting tussen Maria en haar nicht Elisabeth weer. De engel Gabriël had aan Maria meegedeeld dat ook Elisabeth zwanger was. Haar kind was Johannes (de Doper).
“Er is een element van verfijning en elegantie in dit werk van Pontormo, zowel in de poses van de figuren als de architectonische achtergrond.” (Beck)
Pucci-altaarstuk (518)
Pontormo kiest voor een plat vlak, en vult het gehele beeldvlak. De jonge Joannes wijst naar Jezus.
Dit schilderij staat aan het begin van een ontwikkeling die drie decennia zou duren.
Vertumnus en Pomona (detail) (1519 -21)
Vertumnus was verliefd op Pomona, en nam allerlei gedaantes aan om maar bij haar in de buurt te kunnen komen.
Dit fresco schilderde Pontormo voor het landhuis van de Medici’s.
Christus voor Pilatus (1523 -25)
Pontormo schilderde een fresco-cyclus voor een kloostergang. Deze cyclus had een grote religieuze kracht. Hier zien we Christus voor Pilatus.
Graflegging ca 1525
Graflegging (detail)
Pontormo was zich er van bewust dat zijn schilderij van dichtbij zou worden bekeken. “Daarom gaf hij de vormen een idee van nabijheid dat hij benadrukte door lichte, transparante kleuren. (…) Het schilderij toont Pontormo’s karacht als tekenaar, vooral in zijn uitvoering van vormen: de contouren: de handen en de gelaatstrekken van de figuren zijn perfect weergegeen.” (Beck)
Boodschap aan Maria ca 1525
Dit onderwerp is zelden zo beeldend weergegeven. De engel hangt in de lucht en houdt zijn hoofd wat opzij om mogelijke instructies goed te kunnen horen.
Het martelaarschap van de H.Mauritius en het Thebaanse legioen.
We zien een massaslachting met op de achtergrond een aantal kruisigingen.
Pontormo is mogelijk beïnvloed door zowel Leonardo’s Slag bij Anghiari
als door Michelangelo’s Slag bij Cascina .
Toch bewaarde Pontormo ook hier zijn eigen stijl.
Op dit artikel kan niet gereageerd worden.