Go to content Go to navigation Go to search

Holbein en Dürer · Feb 9, 10:10 AM by Ad van den Ende

Hans Holbein de jongere (1497/1498 – 1543))

Holbein was een bijzonder goede portrettist. Hij was door zijn precieze tekening in staat de psychologie van een persoon heel nauwkeurig weer te geven.
Daarbij liet hij ook de sociale positie van het model zien.
Hij reisde veel; daardoor kwam hij in contact met de verschillende ideologische bewegingen in Europa.

Behalve in Bazel bracht hij ook lange perioden door in Engeland. Daardoor heeft hij veel bijgedragen aan de evolutie van de schilderkunst in dat land. “Zijn geweldige observatietalent, zijn gevoel voor esthetiek en het fantastische vormevenwicht van zijn werk vormen een referentiepunt voor de schilders na hem, in het bijzonder voor de portretkunst.”(Vigué)

Zelfportret

Erasmus 1523

Erasmus was de leider van de humanistische beweging.
Holbein was een goede vriend van Erasmus. Deze is hier en profil afgebeeld, met een zeer harmonieuze compositie.
Na Holbein werd portretstudie bij kunstenaars een belangrijk onderdeel van hun werk.

Sir Thomas More 1527

Hij was Holbeins vriend en gastheer. Hij schreef het beroemde boek “Utopia”. Hij was Lord Kanselier, tot hij door de koning gedood werd. De compositie, die zowel groots als eenvoudig is, weerspiegelt de positie en het sterk karakter van sir Thomas More.

Koning Hendrik VIII
De nadruk ligt op de decoratie. De ketting en de knopen zijn met echt goud geschilderd.

Koningin Jane Seymour 1536

Misschien vormde dit schilderij een paar met dat van Hendrik VIII. Het is in hetzelfde jaar geschilderd, en heeft dezelfde effen blauwe achtergrond. Haar jurk is tot in de kleinste details weergegeven. Zij stierf in het kraambed.

Prinses Christina van Denemarken 1538

Na de dood van Jane Seymur zocht Hendrik VIII al snel een andere vrouw. Christina was weduwe. Hendrik VIII liet Holbein een portret van haar maken. Haar sobere rouwkleding contrasteert met haar jeugdige verschijning.

Anna van Kleef 1539

Hendrik VIII zoekt een vrouw. Hij laat Holbein een portret maken van Anna van Kleef. Haar houding is heel eenvoudig, haar gezicht is uitdrukkingloos. Haar gewaad is heel rijk versierd. Hendrik is onder de indruk en trouwt met haar. Als hij haar in levende lijve ontmoet valt het tegen. Hij noemt haar ‘de Vlaamse merrie’.

Onbekende dame met eekhoorn en ekster 1527 – 1528

Deze afbeelding ten halven lijve en in driekwart houding komt overeen met die van Thomas More, en is waarschijnlijk ook geschilderd tijdens Holbeins eerste verblijf in Engeland. De tamme eekhoorn en de vogel geven dit schilderij veel charme.

De Franse gezanten aan het Engelse hof 1533

In 1533 gaf Jean de Dinteville (links) opdracht voor dit schilderij van hemzelf en van zijn vriend, bisschop Georges de Selve. Het lijkt heel realistisch, maar zit vol symbolen. Het werk onderzoekt de relatie tussen kunst, tijd en dood. De zonnewijzer geeft de tijd aan; de kunst kan de tijd doen stil staan, maar de dood is onafwendbaar. Deze wordt o.a. aangeduid door de gebroken snaar van de luit.

Onbekende dame 1540
Zij maakte waarschijnliijk deel uit van de Cromwell familie. Net als prinses Cristina steekt zij af tegen een effen achtergrond.

Christus in het graf

Dit is de weergave van een echt lijk, met alle kenmerken van een traumatische dood: de positie van de mond en de langzame samentrekking van de vingers.

Venus en Cupido ca 1526

Dit is waarschijnlijk het portret van een courtisane.

De koopman Georg Gisze 1532

Dit was een van zijn eerste werken voor de kooplieden in Londen, vandaar dat Holbein zoveel aandacht besteedde aan de details. De vaas met bloemen dient waarschijnlijk om de aandacht te vestigen op zijn indrukwekkende technische vaardigheden.

Albrecht Dürer (1471 – 1528)

Albrecht Dürer

Dürer was trots op zijn uiterlijk; dat zien we hier. Hij schilderde zichzelf als een echte heer, en niet als een eenvoudige handwerksman, zoals men de schilder tot die tijd zag.

Portret van Elisabeth Tucher 1499

De familie Tucher was een van de belangrijkste families in Neurenberg. Waarschijnlijk heeft er ook een portret van haar echtgenoot bestaan, met het gezicht naar haar toegekeerd.

Een haas 1502

Deze mooie natuurstudie is een van Dürers meest populaire werken. Waterverf en gouache. Dürer was een meester in elke techniek waarin hiij werkte.

Een graszode

Aquarel. Een zeer nauwkeurig uitgevoerde natuurstudie.

Aanbidding der wijzen 1504

Dit werd geschilderd na diens eerste bezoek aan Italië. Hier gaan noordelijke en Italiaanse elementen samen. Voor het noorden zijn de precieze lijnvoering en de vele versieringen karakteristiek. Het stralende licht is een kenmerk van het zuiden. Het steigerende paard en de ruïne op de achtergrond tonen de invloed van Leonardo.

Het Rozenkransfeest 1506

Dürer maakte dit schilderij in Venetië, tijdens zijn tweede reis naar Italië. Het verbeeldt de idee van een universele broederschap van het christendom. Het schilderij had zoveel succes dat men Dürer een functie aangeboden heeft van officiële schilder van Venetië. Dürer weigerde dit.

De aanbidding van de Drieëenheid 1511 (detail)

Hemelse en aardse figuren aanbidden de goddelijke drieëenheid: de Zoon (aan het kruis), de Vader (boven het kruis), de heilige Geest (als duif boven de Vader). Dit was bedoeld voor een katholieke kerk.

Op dit artikel kan niet gereageerd worden.