Sparta haalt bakzeil · Aug 13, 08:38 PM by Ad van den Ende
V 90-92
XC. [1] ἐς τιμωρίην δὲ παρασκευαζομένοισι αὐτοῖσι
Toen zij zich aan het voorbereiden waren op wraak voor hen
ἐκ Λακεδαιμονίων πρῆγμα ἐγειρόμενον ἐμπόδιον ἐγένετο.
ontstond er een door Spartanen veroorzakte hinderlijke zaak.
πυθόμενοι γὰρ Λακεδαιμόνιοι
Want toen de Spartanen vernomen hadden
τὰ ἐκ τῶν Ἀλκμεωνιδέων
de dingen die door de Alkmeoniden
ἐς τὴν Πυθίην μεμηχανημένα
ten aanzien van de Pythia bedacht waren
καὶ τὰ ἐκ τῆς Πυθίης ἐπὶ σφέας
en die van de Pytha ten aanzien van hen
τε καὶ τοὺς Πεισιστρατίδας
en van de Peisistatiden
συμφορὴν ἐποιεῦντο διπλῆν,
beschouwden zij het als een dubbel ongeluk
ὅτι τε ἄνδρας ξείνους σφίσι ἐόντας
omdat zij mannen die voor hen gastvrienden waren
ἐξεληλάκεσαν ἐκ τῆς ἐκείνων,
hadden verdreven uit het (gebied) van hen
καὶ ὅτι ταῦτα ποιήσασι
en omdat, toen ze dat gedaan hadden
χάρις οὐδεμία ἐφαίνετο πρὸς Ἀθηναίων.
geen enkele dank werd getoond van de kant van de Atheners.
[2] ἔτι τε πρὸς τούτοισι ἐνῆγον σφέας οἱ χρησμοὶ
Daarbij spoorden de orakelspreuken hen aan
λέγοντες πολλά τε καὶ ἀνάρσια
die zeiden dat veel en afschuwelijke dingen
ἔσεσθαι αὐτοῖσι ἐξ Ἀθηναίων,
hen zouden overkomen van de zijde van de Atheners,
τῶν πρότερον μὲν ἦσαν ἀδαέες,
(orakelspreuken) waarvan zij vroeger onkundig waren,
τότε δὲ Κλεομένεος κομίσαντος ἐς Σπάρτην
maar die ze, toen Kleomeneses ze naar Sparta had gebracht,
ἐξέμαθον.
te weten waren gekomen,
ἐκτήσατο δὲ ὁ Κλεομένης
Kleomenes verwierf de orakelspreuken
ἐκ τῆς Ἀθηναίων ἀκροπόλιος τοὺς χρησμούς,
uit de Akropolis van de Atheners,
τοὺς ἔκτηντο μὲν πρότερον οἱ Πεισιστρατίδαι,
die de Peisisratiden vroeger bezaten,
ἐξελαυνόμενοι δὲ ἔλιπον ἐν τῷ ἱρῷ,
en verdreven wordend lieten zij ze in het heiligdom,
καταλειφθέντας δὲ ὁ Κλεομένης ἀνέλαβε.
en achtergelaten heeft Kleomenes ze gepakt.
XCI. [1]
τότε δὲ ὡς ἀνέλαβον οἱ Λακεδαιμόνιοι τοὺς χρησμοὺς
Toen de Spartanen de orakelspreuken in handen hadden gekregen
καὶ τοὺς Ἀθηναίους ὥρων αὐξομένους
en de Atheners zagen groeien
καὶ οὐδαμῶς ἑτοίμους ἐόντας πείθεσθαι σφίσι,
en geenszins bereid zijnde om hen te gehoorzamen,
νόῳ λαβόντες ὡς ἐλεύθερον μὲν ἐὸν τὸ γένος τὸ Ἀττικὸν
begrijpend dat, als het Attische volk vrij was,
ἰσόρροπον ἂν τῷ ἑωυτῶν γίνοιτο,
het dan wellicht opgewassen tegen dat van hen zou worden,
κατεχόμενον δὲ ὑπὸ τυραννίδος ἀσθενὲς
maar als ze overheerst werden door tirannen zwak
καὶ πειθαρχέεσθαι ἕτοιμον·
en bereid om te gehoorzamen,
μαθόντες δὲ τούτων ἕκαστα
begrepen hebbend alle aspecten daarvan,
μετεπέμποντο Ἱππίην τὸν Πεισιστράτου
ontboden Hippias van Peisistratos
ἀπὸ Σιγείου τοῦ ἐν Ἑλλησπόντῳ
vanuit Sigeion aan de Hellespont,
ἐς ὃ καταφεύγουσι οἱ Πεισιστρατίδαι.
waarheen de Peisistratiden gevlucht waren.
[2] ἐπείτε δέ σφι Ἱππίης καλεόμενος ἧκε,
Toen Hippias, geroepen zijnde, bij hen was gekomen,
μεταπεμψάμενοι καὶ τῶν ἄλλων συμμάχων ἀγγέλους
na ontboden te hebben ook gezanten van de andere bondgenoten,
ἔλεγόν σφι Σπαρτιῆται τάδε.
zeiden de Spartanen hun het volgende:
«ἄνδρες σύμμαχοι,
“”Mannen bondgenoten,
συγγινώσκομεν αὐτοῖσι ἡμῖν
wij worden onszelf bewust
οὐ ποιήσασι ὀρθῶς·
niet juist gehandeld te hebben.
ἐπαερθέντες γὰρ κιβδήλοισι μαντηίοισι
Want aangezet door bedrieglijke orakelspreuken
ἄνδρας
hebben wij mannen
ξείνους ἐόντας ἡμῖν τὰ μάλιστα
die voor ons de allerbeste gastvrienden zijn
καὶ ἀναδεκομένους
en die beloofden
ὑποχειρίας παρέξειν τὰς Ἀθήνας,
de Atheners als onderworpen te zullen verschaffen,
τούτους ἐκ τῆς πατρίδος ἐξηλάσαμεν,
uit hun vaderland verdreven,
καὶ ἔπειτα ποιήσαντες ταῦτα
en vervolgens, nadat wij dat gedaan hadden,
δήμῳ ἀχαρίστῳ παρεδώκαμεν τὴν πόλιν·
hebben wij de stad aan een ondankbaar volk gegeven,
ὃς ἐπείτε δι᾽ ἡμέας ἐλευθερωθεὶς ἀνέκυψε,
dat vervolgens, door ons bevrijd, het hoofd had opgericht,
ἡμέας μὲν καὶ τὸν βασιλέα ἡμέων
ons en onze koning
περιυβρίσας ἐξέβαλε,
met minachting behandeld hebbend, verdreef,
δόξαν δὲ φύσας αὐξάνεται,
arrogant geworden, groot wordt
ὥστε ἐκμεμαθήκασι μάλιστα μὲν
zoals het meest ondervonden hebben
οἱ περίοικοι αὐτῶν
hun omwonenden,
Βοιωτοὶ καὶ Χαλκιδέες,
de Boiotiërs en de bewoners van Chalkis,
τάχα δέ τις καὶ ἄλλος ἐκμαθήσεται
en weldra zal ook menig ander weten
ἁμαρτών.
dat hij een fout heeft gemaakt.
[3] ἐπείτε δὲ ἐκεῖνα ποιήσαντες
Omdat wij, dat gedaan hebbend,
ἡμάρτομεν,
een fout hebben gemaakt,
νῦν πειρησόμεθα σφέας
zullen wij nu proberen het hen,
ἅμα ὑμῖν ἀπικόμενοι
samen met u optrekkend,
τίσασθαι·
betaald te zetten.
αὐτοῦ γὰρ τούτου εἵνεκεν
Want juist daarom
τόνδε τε Ἱππίην μετεπεμψάμεθα
hebben wij deze Hippias ontboden
καὶ ὑμέας ἀπὸ τῶν πολίων,
en ook u vanuit uw steden,
ἵνα κοινῷ τε λόγῳ
opdat wij, in gemeenschappelijk overleg
καὶ κοινῷ στόλῳ
en met een gemeenschappelijke expeditie
ἐσαγαγόντες αὐτὸν ἐς τὰς Ἀθήνας
hem naar Athene gebracht hebbend,
ἀποδῶμεν τὰ καὶ ἀπειλόμεθα.»
teruggeven wat wij ook hebben afgepakt.”
XCII. [1] οἳ μὲν ταῦτα ἔλεγον,
Zij zeiden dat,
τῶν δὲ συμμάχων τὸ πλῆθος
maar van de bondgenoten keurde de meerderheid
οὐκ ἐνεδέκετο τοὺς λόγους.
de woorden niet goed.
οἱ μέν νυν ἄλλοι ἡσυχίην ἦγον,
De anderen nu hielden zich rustig,
Κορίνθιος δὲ Σωκλέης ἔλεξε τάδε.
maar Sokleës uit Korinthe zei het volgende.
XCII. α [1]
«ἦ δὴ ὅ τε οὐρανὸς ἔνερθε ἔσται τῆς γῆς
Waarachtig, de hemel zal zijn onder de aarde,
καὶ ἡ γῆ μετέωρος ὑπὲρ τοῦ οὐρανοῦ,
en de aarde hoogzwevend boven de hemel,
καὶ ἄνθρωποι νομὸν ἐν θαλάσσῃ ἕξουσι
en mensen zullen hun woongebied in de zee hebben
καὶ ἰχθύες τὸν πρότερον ἄνθρωποι,
en vissen (het woongebied) dat vroeger mensen (hadden),
ὅτε γε ὑμεῖς ὦ Λακεδαιμόνιοι
wanneer jullie, Spartanen,
ἰσοκρατίας καταλύοντες
democratieën beëindigend,
τυραννίδας ἐς τὰς πόλις κατάγειν παρασκευάζεσθε,
jullie voorbereiden tirannieën in de steden in te voeren,
τοῦ οὔτε ἀδικώτερον ἐστὶ οὐδὲν
dan hetgeen er niets onrechtvaardiger is
κατ᾽ ἀνθρώπους οὔτε μιαιφονώτερον.
onder de mensen noch iets bloeddorstigers.
[2]
εἰ γὰρ δὴ τοῦτό γε δοκέει ὑμῖν εἶναι χρηστὸν
Want als dat jullie toeschijnt heilzaam te zijn
ὥστε τυραννεύεσθαι τὰς πόλις,
dat de steden worden bestuurd door tirannen,
αὐτοὶ πρῶτοι τύραννον καταστησάμενοι
zelf als eersten een tiran aangesteld hebbend
παρὰ σφίσι αὐτοῖσι
bij jullie zelf,
οὕτω καὶ τοῖσι ἄλλοισι δίζησθε
zo moeten jullie ook proberen bij de anderen
κατιστάναι·
er een aan te stellen.
νῦν δὲ αὐτοὶ τυράννων ἄπειροι ἐόντες,
Maar nu, zelf zijnde zonder ervaring met tirannen,
καὶ φυλάσσοντες τοῦτο δεινότατα
en wakend dat dat allerverschrikkelijkste
ἐν τῇ Σπάρτῃ μὴ γενέσθαι,
in Sparta niet gebeurt,
παραχρᾶσθε ἐς τοὺς συμμάχους.
jullie handelen verkeerd ten aanzien van de bondgenoten;
εἰ δὲ αὐτοῦ ἔμπειροι ἔατε κατά περ ἡμεῖς,
als jullie daarmee bekend waren zoals wij
εἴχετε ἂν περὶ αὐτοῦ γνώμας ἀμείνονας
zouden jullie daarover betere meningen kunnen
συμβαλέσθαι ἤ περ νῦν.
naar voren brengen dan nu.”
Sokleës geeft dan enkele voorbeelden van de wandaden die de tirannen in Korinthe bedreven hadden.
93b “De andere bondgenoten hadden eerst gezwegen, maar na de vrijmoedige redevoering van Sokleës gehoord te hebben barsten ze allemaal los in gejuich en verklaarden het met de Korinthiër eens te zijn en ze bezwoeren de Spartanen geen veranderingen aan te brengen in een Griekse stad. Zo werd dit plan verijdeld.
Op dit artikel kan niet gereageerd worden.
Een meisje komt tussenbeide De Atheners beloven de Milesiërs te helpen.