De mythe van de Trojaanse oorlog · 6321 dagen geleden by Ad van den Ende
1.Het huwelijk van Peleus en Thetis
Zeus en Poseidon waren allebei verliefd op de wonderschone zee-nimf Thetis. Ze schrokken echter terug toen ze hoorden dat de zoon groter zou zijn dan de vader. De goden besloten dat Thetis zou moeten trouwen met een mens: dan zou de zoon geen bedreiging vormen voor de goden. Hun keus viel op Peleus. Om de pil voor Thetis te vergulden gaven ze hun een schitterende bruiloft. Dat zien we op deze vaas afgebeeld.
Rechts staat Peleus, voor zijn huis. Hij biedt zijn hoogwaardige gasten een schaal aan. Onder deze gasten bevinden zich Hebe, de godin van de jeugd; Dionysos, de god van de wijn; en de kentaur Cheiron, gedeeltelijk mens en gedeeltelijk paard. Cheiron werd later de beschermer van de zoon van Peleus en Thetis: de machtige Achilles.
2. Het oordeel van Paris
Waterkruik, gemaakt in Athene rond 470 v. Chr.
Eris, de godin van de tweedracht, was niet uitgenodigd voor de bruiloft van Peleus en Thetis. Uit wraak wierp ze een appel tussen de bruiloftsgasten, met daarop de tekst: voor de mooiste. Drie godinnen meenden er recht op te hebben: Hera, de vrouw van Zeus; Athene, de dochter van Zeus, en Afrodite, de godin van de liefde. De goden waagden zich niet aan een keuze. Zeus stuurde de drie naar Paris, een prins van Troje, die van het hof was verjaagd omdat er voorspeld was dat hij de ondergang van Troje zou veroorzaken.
We zien Paris geheel rechts, spelend op zijn lier. Hera –met de scepter- houdt Paris de appel voor. Zij belooft hem een groot rijk. Athene, met de speer, belooft hem militaire roem; Afrodite komt als laatste; zij belooft hem de mooiste vrouw van de wereld. Afrodite krijgt de appel.
3. Helena en Paris
Emmervormige kruik, gemaakt in Campanië rond 350-340 v. Chr.
Afrodite bracht Paris naar Sparta; daar woonde de mooiste vrouw van de wereld: Helena. Maar: zij was getrouwd, en wel met Menelaos, de broer van de belangrijkste koning van de Grieken: Agamemnon. We zien Helena in het midden; zij trekt haar sluier recht, en kijkt naar Paris. Deze houdt zijn paard gereed. Geheel rechts zien we Afrodite. Zij let er op dat alles ‘naar wens’ verloopt.
Onderaan zien we Eros, de god van de liefde. Het lijkt er op of hij zich vermaakt met enkele dieren; zijn grote vleugels, die zich tot achter Helena uitstrekken, suggereren zijn invloed. Geen wonder dat Helena zich door Paris laat schaken.
Voor zij trouwde moesten alle ‘vrijers’ van Helena zweren dat zij de echtgenoot van Helena – wie zij ook zou kiezen – bij moeilijkheden zouden helpen. Menelaos herinnerde hen hieraan, en zeilde met een grote vloot naar Troje om Helena terug te halen.
4. Achilles doodt Penthesileia
Rond 540-530 v. Chr. gemaakt in Athene.
Penthesileia was de koningin van de Amazones. Zij hielp de
Trojanen De legende vertelt dat, op het moment dat Achilles haar doorstak, hun ogen elkaar ontmoetten, en zij verliefd werden op elkaar.
5. Achilles woedend omdat Briseïs van hem wordt afgepakt.
Vaas, gemaakt in Athene, rond 480 v. Chr.
Agamemnon had de dochter van een priester van Apollo geroofd. Apollo teistert het kamp van de Grieken met ziektes. Ten einde raad laat Agamemnon haar gaan; hij eist dan het meisje Briseïs op, dat door Achilles was buitgemaakt. Uit woede hierover trekt Achilles zich terug uit de strijd.
Op deze vaas zien we twee herouten van Agamemnon, die Briseïs komen halen. Achter hen kijkt iemand in de tent; daar zit Achilles in een houding die zijn stemming tot uitdrukking brengt.
6. Wapens voor Achilles
Vaas, gemaakt in Athene rond 470 v. Chr.
Omdat Achilles niet meer meevecht lijden de Grieken zware verliezen. Zijn vriend Patroklos weet Achilles te overreden hem mee te laten vechten, in de wapenrusting van Achilles. In een heftige strijd wordt hij door Hektor gedood. Achilles zweert wraak te nemen. Zijn moeder, Thetis, maant hem tot kalmte, Zij vraagt Hefaistos een nieuwe wapenrusting voor Achilles te smeden. Dat doet hij.
Hier zien we Thetis en haar zusters de nieuwe wapenrusting naar Achilles brengen. Thetis doet dit met tegenzin: zij weet dat Achilles, wanneer hij Hektor zal hebben gedood, zelf spoedig daarop gedood zal worden. Geheel links staat Athene, de beschermster van Achilles.
7. Achilles in gevecht met Hektor
Achilles valt aan. Hektor is al gewond, en struikelt.
8. Menelaos en Helena
Menelaos wil Helena doden om haar te bestraffen voor haar ontrouw. Wanneer hij echter oog in oog met haar staat valt hij toch weer voor haar charme, en schenkt hij haar genade.
Op de vaas zien we Helena naar rechts vluchten, terwijl zij smekend haar arm naar Menelaos reikt. Menelaos houdt zijn schild nog steeds agressief vast, maar hij laat zijn zwaard al vallen.
9. De dood van Priamos en Astyanax
De Grieken zijn bang dat Astyanax later wraak zal nemen voor zijn vader Hektor, en laten hem van de muren van Troje vallen.
Koning Priamos was naar de tempel gevlucht; ook hij wordt gedood.
10. De dood van Polyxena
Ook de dochter van Priamos, Polyxena, wordt door de Grieken gedood.
