Oorlog en Vrede in Oer der Chaldeeën · 5889 dagen geleden by Ad van den Ende
In de jaren 1920-1930 vond de Britse archeoloog Leonard Woolley dit kunstvoorwerp in een van de grootste graven van de Koninklijke begraafplaats in de oude stad Oer. In het moderne Irak ligt Oer ten zuiden van Bagdad. Het is overigens niet zeker dat dit Oer het ‘Oer der Chaldeeën’ is waar aartsvader Abraham vandaan gekomen zou zijn.
Het dateert van de periode 2600 – 2400 voor Christus, en is wellicht de oudste voorstelling van het Soemerische leger.
Het is een kleine houten kist (21,59 bij 49,53 cm). Het was ingelegd met Lapis Lazuli (een blauwe halfedelsteen) en met schelpen. In de loop der jaren is het houten frame in elkaar gedrukt en is het mozaïek beschadigd. Men heeft er naar gestreefd het zó te restaureren als het er vermoedelijk oorspronkelijk heeft uitgezien.
De oorspronkelijke functie is niet duidelijk. Leonard Woolley dacht dat het misschien als een standaard was gedragen. Anderen denken dat het misschien een geluidsbox is geweest voor een muziekinstrument.
Een zijde toont, in drie regels, het Soemerische leger in actie.
Op de bovenste regel staat de vorst, in het midden. Hij is wat groter dan zijn onderdanen.
Hij wordt gevolgd door drie hovelingen. Rechts geleiden een paar soldaten gevangenen, bij wie de handen op de rug zijn gebonden, voor de vorst.
Links een strijdwagen, die wordt getrokken door vier ezels. Een stalknechtje leidt de dieren en een wagenmenner houdt de teugels in de hand.
Door de massieve houten wielen zal de wagen niet zo geweldig wendbaar zijn geweest.
Een strijdwagen in het gevecht. Er staan twee soldaten op: de één om de ezels te mennen, en de ander om de lansen te werpen.
Een gevallen vijand ligt op de grond; de ezels trappen niet op hem.
Op de middelste regel marcheert zware infanterie met helmen, lange mantels en lansen. Ze worden voorafgegaan door vechtende lichte infanterie. Dezen zijn gewapend met messen of bijlen.
De andere zijde geeft een beeld van de vrede.
De vorst, ook hier wat groter voorgesteld, zetelt links boven.
Hier zien we de koninklijke familie, met een glas in de hand. Ze dragen lamsvellen en worden door slaven bediend.
Rechts zien we een harpspeler en een zangeres.
Op de volgende regels zijn nog meer slaven en hovelingen. Sommigen dragen nog meer voedsel aan. Anderen sjouwen met buitgemaakte voorwerpen. Duidelijk kan men de figuren onderscheiden van geiten, schapen, ezels en vissen.
Ook runderen werden als buit meegevoerd.
Banquet scènes, zoals we die hier zien, komen ook vaak voor op cilinderstempels uit deze periode; een voorbeeld hiervan is dit rolstempel van ‘koningin’ Pu-abi. Ook dit stempel bevindt zich in het Brits museum in Londen.
