Go to content Go to navigation Go to search

De genres leven voort. · Mar 8, 10:26 PM by Ad van den Ende

De genres leven voort. 1650 – 1700

In de tweede helft van de 17e eeuw werd er vaker op een nette, nauwkeurige manier gewerkt. Het classicisme won steeds meer terrein. Men streefde naar duidelijke, overzichtelijke composities. De ruimte werd ondiep gehouden. Gezichten werden bij voorkeur frontaal of en profil weergegeven.

Herman Saftleven
Cactus 1683

Van Saftleven maakte een grote reeks plantentekeningen, alle in kleur. Hij streefde naar wetenschappelijke volledigheid, en tekende de planten daarom meestal wanneer ze bloeiden. Deze cactus, met zijn dikke ‘bladeren’ en scherpe stekels moet voor de mensen uit die tijd een wonderlijke verschijning zijn geweest.

Paulus Potter
Hinnekend paard 1652

Paulus Potter was een specialist op het gebied van voorstellingen van dieren. Hier heeft hij vooral het zwarte paard mooi getypeerd. De lange manen wapperen in de wind. De voorbenen staan krachtig gestrekt naast elkaar; het linker achterbeen heeft het iets opgetrokken, daardoor krijgt het lijf een grote spanning. Potter heeft het vanuit een laag standpunt getekend, daardoor steekt het scherp en imposant af tegen de wolkeloze lucht.

Gerard de Lairesse
Feestmaal van Cleopatra

In de 17e eeuw was Gerard de Lairesse toonaangevend op het gebied van het historiestuk. Hij was afkomstig uit Luik, vestigde zich in Amsterdam en introduceerde daar de classicistisch stijl.
Hier zien we het Feestmaal van Cleopatra. Zij had met een Romeinse veldheer gewed dat zij een onnoemelijk duur diner op zou kunnen dienen. Door een zeer dure edelsteen te nuttigen won zij de weddenschap.
De strakke lijnen herinneren aan een gravure. De figuren zijn stevig gemodelleerd.

Cornelis Bega
Tafereel in een herberg

We zien een groepje bierdrinkers in een herberg, geëtst door Cornelis van Bega. Hij was een leerling van Adriaen van Ostade. Ook Bega heeft de platteandsbevolking karikaturaal weer gegeven. Maar Bega stond onder invloed van het classicisme. Zijn compositie is overzichtelijker en monumentaler. We zien een compacte groep in een ondiepe ruimte. ‘Het ondoordringbare duister daarachter zorgt voor een rustige, egale achtergrond. Met een levendige etstechniek heeft Bega de sterke verschillen tussen licht en donker gesuggereerd.’ (Epco Runia)

Jan van der Heyden
De brand aan de Elandsgracht

In juli 1679 ontstond in Amsterdam in de buurt van de Elandsgracht een uitslaande brand ten gevolge van een blikseminslag. We zien geweldige rookwolken en vlammen die hoog opschieten. Links valt een voorgevel in de vlammen.
Van der Heyden was niet alleen kunstenaar, hij was ook uitvinder. Hij vond de brandspuit met een slang uit. In het onderschrift vermeldde hij trots dat van de vijftig huizen met brandschade niet meer dan de helft grote schade hadden opgelopen: dankzij zijn nieuwe brandspuit!

Op dit artikel kan niet gereageerd worden.